Christina Boguszowa, Andrea Pawlikowa
Partner rubryki: Serbski muzej Budyšin / Sorbisches Museum Bautzen
Między miastami Bautzen a Cottbus spotkamy się z rzadkim zjawiskiem dwujęzyczności. Na tutejszym terenie Górnych i Dolnych Łużyc zamieszkują Serbołużyczanie, zwani także przez swoich niemieckich sąsiadów Wenedami. Ten słowiański naród zalicza się - obok Fryzyjczyków, Duńczyków, Sinti i Roma - do czterech autochtonicznych, uznanych przez Federalną Republikę Niemiec mniejszości narodowych.
Przodkowie obecnych Serbołużyczan osiedlili się 1500 lat temu na obszarze sięgającym Soławy i Łaby na Zachodzie aż poza linię Odry i Nysy Łużyckiej na Wschodzie. Tereny swojej słowiańskiej praojczyzny opuścili w okresie wędrówek ludów.
OBRAZ: WIKIPEDIA
Po podboju przez Cesarstwo Niemieckie, łużyckie plemiona utraciły, w X wieku, swoją niezależność polityczną i od tego czasu pozostają w strukturach państwa niemieckiego. Wraz z niemieckim osadnictwem na Wschodzie, język Serbów łużyckich, z okolic Lipska, Wittenbergii i Drezna, od XII wieku systematycznie zanika. Tylko Łużyce, do dnia dzisiejszego, stanowią oazę języka serbołużyckiego. Liczebność Serbołużyczan szacuje się obecnie na około 60 tysięcy. Od czasów Reformacji literatura serbołużycka istnieje w dwóch wersjach językowych – górno- i dolnołużyckiej. Stała się ona podstawą do rozwoju serbołużyckiej kultury mieszczańskiej, której centrum stanowi Budziszyn.
Tutaj też znajduje się Dom Serbołużycki gdzie mieści się siedziba Związku Serbów Łużyckich DOMOWINA, jak również Fundacja na rzecz Narodu Serbołużyckiego. W Budziszynie ma swoje miejsce jeszcze więcej serbołużyckich instytucji, takich jak Instytut Serbołużycki, wydawnictwo Domowina, Niemiecko-Serbołużycki Teatr Narodowy, Serbołużycki Narodowy Zespół Pieśni i Tańca jak również serbołużyckie studio rozgłośni radiowej przy regionalnej stacji MDR (Mitteldeutsche Rundfunk). Istnieje również możliwość pobierania, w przedszkolach, gimnazjach i liceach, nauki języka serbołużyckiego. Serbołużycki jest żywym i nowoczesnym językiem, o czym świadczy jego szerokie zastosowanie w świecie nauki i techniki.
Z języka górnołużyckiego przełożyła Jolanta Bombera-Rötschke
Partnerem rubryki "Górne Łużyce" jest
Serbski muzej / Sorbisches Museum
Hród 3 / Ortenburg 3
02625 Budyšin / Bautzen